قانون پایانه های فروشگاهی
قانون پایانه های فروشگاهی و سامانه مودیان مصوب ۱۳۹۸/۰۷/۲۱ است ولی با تصویب قانون جدید ارزش افزوده در سال ۱۴۰۰ و ارتباط مستقیم این دو قانون ، توجهات بسیاری را به خود جلب نمود که این اهمیت و ارزشمندی قانون پایانه های فروشگاهی را نشان می دهد .
این قانون در شش فصل و در مجموع ۲۹ ماده به تصویب رسیده است که فصول مختلف آن به تعریف اصل قانون ، مشمولین ، وظایف و تکالیف ، معافیت ها و تسهیلات قانونی ، جرائم و ضمانت‌های اجرایی و نحوه نظارت بر اجرای آن می‌پردازند. در ادامه درباره‌ی هر آنچه در قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان کاربردی و ضروری است صحبت خواهیم کرد .
این قانون در راستای سیاست‌های جدید مالیاتی دولت و با هدف ایجاد شفافیت کسب وکار ، تشویق فعالان اقتصادی برای ورود به نظام مالیاتی و مبارزه با پولشوئی در قوانین تصویب گردید .
پایانه فروشگاهی چیست ؟
رایانه، دستگاه کارتخوان بانکی (pos) ، درگاه پرداخت الکترونیکی یا هر وسیله دیگری که امکان اتصال به شبکه های الکترونیکی پرداخت رسمی کشور و سامانه مودیان را داشته و از قابلیت صدور صورتحساب الکترونیکی برخوردار باشد را مشمول میشود. ضمن اینکه تجهیزاتی مانند صندوق فروش، ترازوی دیجیتال، نرم افزارهای فروش، اپلیکیشن‌های گوشی‌های هوشمند و سامانه‌های فروش یکپارچه، درصورتی که استانداردهای اعلام شده توسط مرکز تنظیم مقررات سازمان امور مالیاتی کشور را داشته باشند، پایانه فروشگاهی محسوب می‌شوند.
افرادی که از این تجهیزات و امکانات استفاده میکنند میتوانند برای معاملات خود صورتحساب صادر نموده و در کارپوشه اختصاصی خود در سامانه مودیان ثبت نمایند .
مشمولین قانون پایانه‌های فروشگاهی چه کسانی هستند؟
کلیه صاحبان مشاغل (صنفی و غیر صنفی) و اشخاص حقوقی ، مشمول این قانون هستند. برخی مشاغل مانند خرده فروشی ها و واحدهای صنفی که درآمد آنها مستقیماً از طریق فروش به مصرف کننده نهائی است علاوه بر ثبت نام در سامانه مودیان ، باید از پایانه فروشگاهی استفاده نمایند . استفاده از پایانه فروشگاهی برای مودیانی که مستقیم با مصرف کننده و خریدار نهایی در ارتباط نیستند، الزامی نیست، اما آنها نیز باید برای دریافت صورتحساب و صدور آن در سامانه مودیان ثبت نام کنند.
سامانه مودیان چیست؟
سامانه مودیان، راه ارتباطی مودیان (مشمولین این قانون) با سازمان امور مالیاتی کشور است. این سامانه به آدرس از طریق سایت جامع سازمان امور مالیاتی دردسترس است. ثبت نام کنندگان در این سامانه هرکدام پروفایل و کارپوشه شخصی خود را دارند که و به هر مودی یک کد شناسه یکتا ، مختص واحد صنفی‌شان اختصاص می‌یابد.مودیانی که ثبت اطلاعات را تمکیل نموده و شناسه یکتای حافظه مالیاتی خود را دریافت نمایند، از تسهیلات و مشوق های مالی تعیین شده در قوانین بهره مند خواهند شد.
تبادل اطلاعات میان مودیان و سازمان مالیاتی از طریق کارپوشه مذکور انجام میشود و این سامانه مرجع نهایی ثبت ، صدور و استعلام صورت حساب الکترونیکی مودیان خواهد بود. اتصال به این سامانه از طریق پایانه های فروشگاهی، سامانه‌های ابری یا هر وسیله‌ای که قابلیت اتصال به حافظه مالیاتی را داشته باشد امکان‌پذیر خواهد بود.
پرتال ثبت نام و خدمات جام الکترونیک مالیاتی (سامانه مودیان)
شرط حذف ارسال اظهارنامه ارزش افزوده و گزارش فصلی
مشمولین این قانون موظف به ثبت نام و ثبت صورتحساب الکترونیک در سامانه مودیان هستند و پس از انجام ثبت نام و انجام تکالیف مقرر مانند ثبت صورتحساب خرید و فروش در سامانه ، از ارسال اظهارنامه ارزش افزوده و فهرست معاملات فصلی معاف می‌شوند. همچنین سازمان موظف است در صورتی که اشخاص مشمول ، تمامی مقررات و تکالیف مقرر در این قانون را رعایت نمایند ، اظهارنامه مالیات بر درآمد یا اظهارنامه عملکرد آنها پس از انطباق با پایگاه اطلاعات مالیاتی پذیرفته میشود.
حافظه مالیاتی چیست؟
نوعی مکان ذخیره سازی اطلاعات یا حافظه رایانه‌ای است که اطلاعات درج شده در صورتحساب‌های الکترونیکی در آن نگهداری و ذخیره شده و از آنجا به سامانه مودیان منتقل میشود. این بخش نقش بایگانی مجازی اطلاعات مربوط به صورتحساب‌های مودیان را دارد . هر مودی دارای حافظه مالیاتی مختص به خود است که تحت نظارت سازمان مورد استفاده قرار می‌گیرد. سازمان به هر حافظه مالیاتی یک شماره شناسه یکتا اختصاص می‌دهد. مودیان به‌منظور ثبت اظهارنامه‌های مالیاتی و صورتحساب‌های الکترونیکی خود ، موظف به استفاده از حافظه مالیاتی هستند.
تکالیف مشمولین قانون پایانه‌های فروشگاهی
ماده ۲ قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان به شرح تکالیف مشمولین این قانون می‌پردازد. این تکالیف به‌ترتیب زیر است:
- اولین تکلیف مودیان مشمول این قانون ثبت نام تمامی آنها در سامانه و عضویت در آن است.
- تکلیف دوم مربوط به خرده‌فروش‌ها و واحدهای صنفی میشود که مستقیم با خریدار یا مصرف کننده نهایی درارتباط هستند. این افراد علاوه‌بر عضویت موظف به استفاده از پایانه‌های فروشگاهی هستند.
- مودیانی که این شرایط را ندارند، موظف به صدور صورتحساب‌های خود از طریق سامانه به روشی که سازمان اعلام می‌کند هستند.
این ماده قانون پایانه‌های فروشگاهی و سامانه مودیان دارای یک تبصره درمورد مودیانی که در قوانین مالیات‌های غیرمستقیم معاف از مالیات ارزش افزوده هستند یا به‌دلایل دیگر امکان عضویت در سامانه مودیان و صدور صورتحساب الکترونیکی را ندارند، است و توضیح داده که تکالیف آنها تا پایان دی‌ماه هرسال توسط دولت به تصویب رسیده و اعلام خواهد شد.
شرکت‌های معتمد ارائه دهنده خدمات مالیاتی
ممکن است مودیان خرد و صاحبان مشاغل کوچک به دلیل ناتوانی و مشکلات جسمانی ، عدم آشنایی و سایر عوامل قادر به استفاده از سامانه و پایانه‌های فروشگاهی برای انجام تکالیف خود نباشند . قانونگذار برای رفع این مشکل سازمان امور مالیاتی و اتاق اصناف را مکلف به تشکیل کارگروه‌های آموزشی کرده است . این کارگروه‌ها پس از بررسی و احراز صحت اظهارات مودیانی که به دلایل مختلف مدعی ناتوانی هستند ، شرکت‌های معتمد ارائه دهنده خدمات مالیاتی را موظف خواهد کرد که نسبت به توانمندسازی این افراد و انجام تکالیف آنها اقدامات لازم را انجام دهند. درصورت بروز هر نوع تخلف ، جرائم مربوط به این تخلفات متوجه شرکت‌ها مذکور خواهد بود. (البته تخلفات مربوط به کتمان درآمد مشمول این مورد نمی‌شود.) مودیان نیز موظفند که کارمزد خدمات دریافتی از شرکت‌های معتمد را طبق تعرفه سازمان پرداخت نمایند.
بیشتر بخوانید : ماده ۱۶۹ قانون مالیات های مستقیم
تخلفات و جرائم قانون پایانه‌های فروشگاهی
- عدم صدور صورتحساب الکترونیکی : معادل ۱۰% مجموع مبلغ فروش فاقد صورتحساب الکترونیک یا ۰۰۰/۰۰۰/۲۰ ریال ، هرکدام بیشتر باشد .
- عدم عضویت در سامانه مودیان ، عدم استفاده از پایانه فروشگاهی ، عدم استفاده از حافظه مالیاتی ، واگذاری حافظه مالیاتی خود به دیگران جهت ، استفاده از حافظه مالیاتی دیگران و عدم اعلام شماره حساب بانکی : معادل ۱۰% مجموع فروش انجام شده یا ۲۰/۰۰۰/۰۰۰ ریال ، هرکدام بیشتر باشد و محر.میت از معافیت ها ، نرخ صفر و مشوق های قانونی در همان سال .
- عدم تحویل صورتحساب چاپی خریدار یا مخدوش کردن آن : معادل ۲% مبلغ صورتحساب ها یا معادل ۲۰/۰۰۰/۰۰۰ ریال ، هرکدام بیشتر باشد .
- در صورتی که سامانه متوقف شود و امکان صدور صورتحساب نباشد ، بابت عدم اعلام حادثه یا نقص فنی سامانه تا پایان روز بعد (ماده ۱۲) ، عدم اعلام تعطیلی (موقت یا دائم) یا انحلال واحد (ماده ۱۳) ، عدم اعلام تغییر شغل یا تغییر محل فعالیت ، تغییر مالکیت یا اجاره واحد جدید (ماده ۱۴) ، ظرف ۱۰ روز توسط مودی از طریق کارپوشه به سازمان مالیاتی یا شرکت معتمد ، معادل ۱% فروش گزارش نشده یا مبلغ ۱۰/۰۰۰/۰۰۰ریال ، هرکدام بیشتر باشد جریمه خواهد شد .
نکته : علاوه بر جرائم فوق ، ضوابط اجرائی دیگری مانند مسدود شدن حساب بانکی ، ابطال موقت و دائمی مجوز فعالیت ، تعطیلی واحد کسب و کار ، مسدودی درگاه بانکی و پایانه های پرداخت (pos) و در نهایت عدم پذیرش اعتبار صورتحساب ها و اسناد هزینه ای هم اعمال میشود که موجب کاهش تخلفات مالیاتی مودیان میگردد .
نکته ها :
سازمان نمیتواند بیش از ۵۰% جرائم موضوع این قانون را مورد بخشودگی قرار دهد .
از آنجا که سامانه مودیان دارای اعتبار قضایی است. هریک از تخلفات درصورت اثبات ، برخورد مراجع قضایی را به‌دنبال خواهد داشت .
ماده ۴ : اصل بر صحت اطلاعات ثبت شده مودی است مگر خلاف آن ثابت شود . در صورت رعایت مقررات و انجام تکالیف توسط مودی ، ماموران مالیاتی نمی توانند برای رسیدگی به محل فعالیت مودی مراجعه کنند .
مودیان موظفند ظرف ۳۰ روز از تاریخ درج صورتحساب در سامانه نسبت به پذیرش تا رد صورتحساب اقدام نمایند . در غیر این صورت بعداز اتمام مهلت ۳۰ روز صورتحساب تأئید شده تلقی میگردد .
ماده ۶ : به منظور جلوگیری از تخلف مودیان بابت عدم پرداخت ارزش افزوده دریافتی ، مودیان نمیتوانند بیش از ۳ برابر فروش اظهارشده دوره مشابه سال قبل خود را که مالیات آن را به سازمان پرداخت کرده اند صورتحساب ثبت کنند ، مگر اینکه مابه التفاوت مبالغ مالیات بر ارزش افزوده دوره جاری را پرداخت یا ترتیب پرداخت آن را بدهند . این محدودیت برای واحدهای تازه تأسیس یا واحدهای فاقد سابقه مالیاتی حداکثر ۳ برابر معافیت سالانه ماده ۱۰۱ ق م م (معافیت ماده ۸۴ و مازاد بر آن به نرخ ماده ۱۳۱ ) خواهد بود . در این صورت اعتبار مالیاتی صورتحساب الکترونیکی صادر شده مورد قبول نخواهد بود .
منبع : پرتال اطلاع رسانی سازمان امور مالیاتی
در پایان امیدوارم این آموزش برای شما مفید و کاربردی باشد و لطفاً دیدگاه خودتان را برای ما در سایت سودآوران مالی یا از طریق پیج ما در اینستاگرام ارسال نمائید .