آموزش شماره ۲ . آشنائی با حسابداری پیمانکاری ( ادامه )

آشنایی با حسابداری پیمانکاری – ادامه فصل اول

فعالیت پیمانکاری موضوعات و ویژگی های خاصی دارد که در سایر واحدهای اقتصادی وجود ندارد . در مدت بیش از ۱۲ سال اشتغال درشرکت‌های پیمانکاری ، مباحث گسترده ومطالب واقعاً جذاب و کاربردی را آموختم که این تجربیات را در مقالات صفر تا صد حسابداری پیمانکاری به صورت کامل به شما منتقل خواهم کرد .

ویژگی های خاص پیمانکاری

۱- شروع خدمات پیمانکاری همیشه از طریق عقد قرارداد بین کارفرما و پیمانکار انجام می شود ، البته قرارداد پیمانکاری ۳ ضلع دارد که در اکثر قراردادها ، طرف سوم مهندسین مشاور هستند .

۲- مدت زمان اجرای پیمان یک دوره مالی بلند مدت است که معمولاً بیش از یکسال به طول می انجامد  .

۳- ویژگی بعدی اینکه فعالیت پیمانکاری بیشتر در کارگاه و محلی است که کارفرما در اختیار پیمانکار قرار می‌دهد . کارگاه یک اصطلاح است و می‌توان از کلمه پروژه هم اسنفاده کرد .

۴- قرارداد پیمانکاری معمولاً به ساخت و ایجاد یک دارایی خاص می‌انجامد ، مثل ساخت یک ساختمان یا مجتمع تجاری .

۵- مبلغ قرارداد به تدریج و در طول اجرای پروژه و با تنظیم صورت وضعیت به پیمانکار پرداخت می شود . بر خلاف سایر کسب و کارها که برای هر فروش یا درآمد یک صورتحساب صادر می شود ، درآمد پیمانکاری ممکن است شامل چندین صورت وضعیت باشد و باید برای هر صورت وضعیت تائید شده یک صورتحساب فروش هم صادر شود تا ضمن رعایت تکالیف قانونی ، در رسیدگی مالیاتی با جرائم عدم صدور صورتحساب مواجه نشویم .

۶- درآمد پیمانکاران نیز به صورت تدریجی شناسایی می شود و برحسب مقدار خدمات انجام شده ، از طریق صورت وضعیت های  تنظیم شده پرداخت میشود. شرط پرداخت مبلغ کارکرد ، تائید صورت وضعیت ها توسط کارفرما است . (صورت وضعیت ، صورتحساب خدمات یا کارکرد پیمانکاراست)

۷-ویژگی خاص دیگر اینکه به دلیل مخارج و هزینه های بالا ، تعداد بالای صورت وضعیت های تهیه شده ، ورود و خروج تعداد زیادی از افراد با وظایف متفاوت ،  جدا بودن محل پرداخت هزینه‌ها و محل کسب درآمد از واحد حسابداری ،  حجم بالای تراکنش مالی پروژه و در نهایت انباشته شدن این موارد ، مدیریت اجرایی و انجام حسابداری قراردادهای پیمانکاری را بسیار دشوار کرده است .

۸- چالش اصلی قرارداد پیمانکاری ، تغییرات مداوم قیمتها است که بدلیل زمان بالای اجرای پروژه ، تورم جامعه و نوسانات ارزی ایجاد می شود . در نتیجه مدیریت در پرداخت هزینه ها و برآورد مخارج پیمان یکی از چالش‌های اصلی کارفرما و پیمانکار محسوب شود .

۹- نقش حسابداری پیمانکاری در کسب سود و زیان پروژه  ، از طریق کنترل هزینه ها ومخارج پرداختی ، برآورد درصد پیشرفت کار ، ارائه گزارشات مقایسه ای و شناخت درآمد جاری و برآورد درآمد آتی  به مدیران ، بسیار تأثیرگذار است .

نوع شخصیت پیمانکاری

شخصیت حقوقی :

انجام فعالیت های پیمانکاری از طریق ایجاد شرکت و با موضوع انجام انواع خدمات مانند طراحی و ساخت ساختمان (ابنیه) ، تاسیساتی، راهسازی ، جاده و از این دست انجام می‌شود  .

شرکتهای پیمانکاری می توانند از طریق فرآیند مناقصات  پروژه بگیرند و فعالیت درآمدی داشته باشند ، پیمانکاران حقوقی ، طرف مستقیم قرارداد با کارفرما هستند و برای اجرای قسمت ها و بخش های خاص پروژه از پیمانکاران دست دوم استفاده می کنند .

شخصیت حقیقی :

این نوع پیمانکاران افراد متخصصی هستند که در اجرای قسمت های خاصی از عملیات اجرایی مانند لوله کشی ، آهنگری ، گچ کاری ، نقاشی ، بنائی ، تاسیسات ،  خدمات برقی و الکتریکی و خدمات مشابه مهارت دارند و به صورت شخصی کار می‌کنند که به آنها پیمانکار دست دوم یا پیمانکار جزء هم می گویند. پیمانکاران حقیقی مجاز به شرکت در مناقصات جهت اخذ پروژه نیستند .

 

طبقه بندی صلاحیت پیمانکاران

به دلیل نقشی که پیمانکاری در ساخت اماکن و زیرساخت های کشور دارند ، یکی از مهم‌ترین مشاغل جامعه هستند و با توجه به دولتی بودن اغلب پروژه ها و استفاده عموم مردم از این امکانات ، ارزیابی و دقت نظر خاصی برای تائید صلاحیت و صدور مجوز انجام خدمات به پیمانکاران صورت می گیرد .

صدور گواهی صلاحیت پیمانکاری توسط سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور انجام می شود .

البته ارزش گذاری و رتبه بندی مربوط به پیمانکاران حقوقی است و به آنها از یک تا ۵ رتبه یا گرید داده می‌شود . به شرکت‌های پیمانکاری تازه تاسیس رتبه ۵ داده می شود که پائین ترین رتبه است و با افزایش امکانات و امتیازات لازم مانند مبلغ پروژه های انجام شده ، افزایش سرمایه ، تجهیزات ، ماشین آلات و امکانات تخصصی و همچنین افزایش نیروی انسانی متخصص به تدریج رتبه ۴ و تا رتبه یک که بالاترین ارزش را دارد ،  گواهی صلاحیت  دریافت می‌کنند .

سخن پایانی

حسابداری پیمانکاری در سال های اخیر تبدیل به بزرگترین بازار اشتغال حسابداران شده است و روز به روز با افزایش تعداد شرکت های پیمانکاری این فرصت مناسب برای فارغ التحصیلان رشته حسابداری وجود دارد که با کسب آموزش های لازم وارد بازار کار شوند . با توجه به اینکه تخصص اصلی من و همکارانم در این زمینه  است ، در ادامه  قصد داریم مباحث تئوری را با تجربیات عملی ترکیب کرده و آموزش های  کاربردی و ارزشمندی را برای استفاده در اختیار شما قرار دهیم .

نویسنده : آرش فنائیان

۱۴۰۱/۰۲/۲۰

بیشتر بخوانید : آموزش شماره ۱ . آشنایی با حسابداری پیمانکاری